Spirituele zuivering
De term “zuivering” klinkt tegenwoordig slecht: velen zullen meteen denken aan ‘ethnische zuiveringen’. Velen zullen trouwens ook huiveren bij de vertalingen van Joh 15, 2: Jezus “snoeit” (NBG) / “zuivert” (WV) ons. Jezus gebruikt hier de beeldspraak van de wijnbouwer die jaarlijks afsnijdt (in februari-maart) en die jaarlijks bijsnoeit (rond de maand augustus). Slechte takken waaraan geen druiven groeien worden afgesneden en weggegooid; goede takken waaraan druiven groeien worden kort gemaakt (BGT), bijgesnoeid (NBV21) zodat ze het volgende jaar nog meer druiven voortbrengen.
In de hoop dat wij, als katholieke mensen, tot de goede takken behoren (al “rein” zijn – Joh 15, 3), moeten wij dus ‘bijgesnoeid’ worden. De BGT gebruikt een werkwoord (“kort maken”) dat wij wellicht beter kunnen vatten omdat we regelmatig naar de kapper gaan om ons haar bij te laten knippen in de hoop dat het dan beter groeit. De evangelist benadrukt dat wij in Jezus moeten blijven zonder veel details te geven.
Hoe zouden wij veel vruchten kunnen dragen? De onderlinge liefde bewaren is ongetwijfeld een conditio sine qua non (Joh 15, 10-17). Evangeliseren hoort er vast en zeker ook bij. Uit de eerste lezing kunnen we afleiden dat we daarbij vergevingsgezind moeten zijn: de leerlingen waren aanvankelijk bang van Paulus (Hnd 9, 26), omdat hij christenen had vervolgd (of zelfs vermoord), maar door toedoen van Barnabas wordt Paulus geaccepteerd en geïntegreerd in het verkondigingswerk. Het is duidelijk dat de liefde moet uitgedrukt worden in daden. Wat kan er nog allemaal bijdragen tot onze spirituele groei? Bidden (of mediteren), de Bijbel lezen, stilstaan bij Jezus’ lijden en verlossingswerk, bestuderen van de kerkvaders, nadenken over wat onnodige bagage, zonden of negatieve invloeden zouden kunnen zijn, moeilijkheden met geloof doorstaan, vriendelijk en behulpzaam zijn voor alle medemensen,…
De grote vraag is natuurlijk of wij nog bereid zijn om ons te laten zuiveren. In de geschiedenis heeft de zuivering vaak geleid tot excessen: bijvoorbeeld zelfkastijding of Calvijn die alle vormen van vermaak (kaartspelen, café bezoeken,…) wou uitbannen… Tegelijkertijd moeten we durven toegeven dat we tijdens de Vastentijd allemaal grote moeite moeten doen om iets soberder te leven. Kortom, laat ons de Kerk in het midden houden…
B.N.